Powstanie NSZZ ?SolidarnoĹÄ? byĹo efektem wydarzeĹ z sierpnia 1980 r., czyli fali strajkĂłw na WybrzeĹźu i podpisanych nastÄpnie PorozumieĹ Sierpniowych. Jednym z powodĂłw strajku byĹa walka o przywrĂłcenie do pracy Anny Walentynowicz. Protest rozpoczÄĹy 14 sierpnia Wolne ZwiÄ
zki Zawodowe WybrzeĹźa w Stoczni GdaĹskiej.
14 sierpnia 1980 r. zaczÄli protestowaÄ stoczniowcy w GdaĹsku, cztery dni później rozpoczÄ
Ĺ siÄ strajk w Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie. Robotnicy domagali siÄ m.in. utworzenia wolnych zwiÄ
zkĂłw zawodowych, upamiÄtnienia ofiar masakry z grudnia 1970 r. oraz poprawy sytuacji ekonomicznej. Ponadto 17 sierpnia 1980 r. MiÄdzyzakĹadowy Komitet Strajkowy ogĹosiĹ listÄ 21 postulatĂłw.
Po dwĂłch tygodniach negocjacji z wĹadzami komunistycznymi podpisano tzw. Porozumienia Sierpniowe, czyli cztery porozumienia zawarte przez rzÄ
d PRL-u z komitetami strajkowymi. ByĹy to kolejno: 30 sierpnia porozumienie w Szczecinie, dzieĹ później w GdaĹsku, 3 wrzeĹnia w JastrzÄbiu-Zdroju i 11 wrzeĹnia w Hucie Katowice.
Postulaty:
1. Akceptacja niezaleĹźnych od partii i pracodawcĂłw wolnych zwiÄ zkĂłw zawodowych wynikajÄ cych z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 MiÄdzynarodowej Organizacji Pracy dotyczÄ cych wolnoĹci zwiÄ zkĂłw zawodowych.
2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeĹstwa strajkujÄ cym i osobom wspomagajÄ cym.
3. PrzestrzegaÄ zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolnoĹci sĹowa, druku i publikacji, a tym samym nie represjonowaÄ niezaleĹźnych wydawnictw oraz udostÄpniÄ Ĺrodki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznaĹ.
4. PrzywrĂłciÄ do poprzednich praw:
a. ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., studentĂłw wydalonych z uczelni za przekonania,
b. zwolniÄ wszystkich wiÄĹşniĂłw politycznych (w tym Edmunda ZadroĹźyĹskiego, Jan KozĹowskiego, Marka KozĹowskiego),
c. znieĹÄ represjÄ za przekonania.
5. PodaÄ w Ĺrodkach masowego przekazu informacjÄ o utworzeniu MiÄdzyzakĹadowego Komitetu Strajkowego oraz publikowaÄ jego ĹźÄ dania.
6. PodaÄ realne dziaĹania majÄ
ce na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
a. podanie do publicznej wiadomoĹci peĹnej informacji o sytuacji spoĹeczno-gospodarczej,
b. umoĹźliwienie wszystkim Ĺrodowiskom i warstwom spoĹecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.
7. WypĹaciÄ wszystkim pracownikom biorÄ cym udziaĹ w strajku wynagrodzenie za okres strajku jak za urlop wypoczynkowy, z funduszu Centralnej Rady ZwiÄ zkĂłw Zawodowych (CRZZ).
8. PodnieĹÄ zasadnicze uposaĹźenie kaĹźdego pracownika o 2 tys. zĹ na miesiÄ c jako rekompensatÄ dotychczasowego wzrostu cen.
9. ZagwarantowaÄ automatyczny wzrost pĹac rĂłwnolegle do wzrostu cen i spadku wartoĹci pieniÄ dza.
10. RealizowaÄ peĹne zaopatrzenie rynku wewnÄtrznego w artykuĹy ĹźywnoĹciowe, a eksportowaÄ tylko nadwyĹźki.
11. ZnieĹÄ ceny komercyjne oraz sprzedaĹź za dewizy w tzw. eksporcie wewnÄtrznym.
12. WprowadziÄ zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynaleĹźnoĹci partyjnej oraz znieĹÄ przywilejĂłw Milicji Obywatelskiej, SĹuĹźby BezpieczeĹstwa i aparatu partyjnego poprzez: zrĂłwnanie zasiĹkĂłw rodzinnych, zlikwidowanie specjalnych sprzedaĹźy itp.
13. WprowadziÄ na miÄso i jego przetwory kartki - bony ĹźywnoĹciowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).
14. ObniĹźyÄ wiek emerytalny dla kobiet do 55 lat, dla mÄĹźczyzn do 60 lub przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 dla mÄĹźczyzn bez wzglÄdu na wiek.
15. ZrĂłwnaÄ renty i emerytur starego portfela do poziomu aktualnie wypĹacanych.
16. PoprawiÄ warunki pracy sĹuĹźby zdrowia, co zapewni peĹna opiekÄ medycznÄ osobom pracujÄ cym.
17. ZapewniÄ odpowiedniÄ iloĹÄ miejsc w ĹźĹobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujÄ cych.
18. WprowadziÄ urlop macierzyĹski pĹatny przez okres 3 lat na wychowanie dziecka.
19. SkrĂłciÄ czas oczekiwania na mieszkania.
20. PodnieĹÄ diety z 40 do 100 zĹotych i dodatek za rozĹÄ kÄ.
21. WprowadziÄ wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciÄ gĹym i systemie czterobrygadowym brak wolnych sobĂłt zrekompensowaÄ zwiÄkszonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi pĹatnymi dniami wolnymi od pracy.